Dijital ortamdaki işlemlerin gerçekleştirilme zamanına ilişkin değiştirilemez kanıt niteliğindeki zaman damgası; internet hizmeti sunulan tüm mekanlarda, zaman bilgisi olması gereken tüm sözleşmelerde, e-ticaret ve özel sektördeki uygulamaların gerçekleştirilme ve onay zamanlarını belirlemek için kullanılıyor.
Asıl amacı veri doğrulama olan zaman damgası, internet dünyasında birçok alanda kullanılmaya ve yaygınlaşmaya başladı. Dijital varlıklarımız çoğaldıkça, işletmeler, kurumlar, belediyeler zaman damgası kullanmaya başladı. Hem kurumlar hem bireyler verinin doğruluğunu, bütünlüğünü ve varlığını kanıtlamak için zaman damgasına ihtiyaç duyuyor.
Nerelerde zorunlu?
5651 sayılı Kanun’un ikincil düzenlemelerini barındıran internet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesine dair usul ve esaslar hakkındaki yönetmelik ile telekomünikasyon kurumu tarafından erişim sağlayıcılara ve yer sağlayıcılara faaliyet belgesi verilmesine ilişkin usul ve esaslar hakkında yönetmelik, zaman damgasını erişim ve yer sağlayıcılara zorunlu kılıyor. Oteller, hastaneler, küçük işletmeler, üniversiteler gibi insanların toplu olarak internet erişimi sağladığı yerlere ek olarak restoranlar, kafeler ve internet kafeler gibi kablolu veya kablosuz her türlü internet hizmeti sağlayan mekânlar, zaman damgası ile spesifik bir verinin hangi tarihte kullanıldığını ya da internette var olduğunu belirtmek zorunda. Zaman damgası ayrıca KEP (Kayıtlı Elektronik Posta), E-fatura, E-arşiv, e-defter işlemlerinde ve fikri mülkiyet kullanımlarında yoğun şekilde kullanılıyor.
Zaman damgası ile muhafaza etmek şart
Telekomünikasyon kurumu tarafından erişim sağlayıcılara ve yer sağlayıcılara faaliyet belgesi verilmesine ilişkin usul ve esaslar hakkında yönetmeliğe göre, erişim sağlayıcılar, erişim sağlayıcı trafik bilgisini bir yıl saklamakla, bu bilgilerin doğruluğunu, bütünlüğünü oluşan verilerin dosya bütünlük değerlerini zaman damgası ile birlikte muhafaza etmek ve gizliliğini temin etmekle sorumlu.
Online ortamda alınabiliyor
Zaman damgasıyla belli bir verinin, belirtilen bir tarihte var olduğunu kanıtladığının altını çizen E-GÜVEN Genel Müdürü İlker Türkoğlu şu bilgiyi verdi: “Bir sözleşmenin imzalandığı, paranın transfer edildiği, başvurunun yapıldığı tarih ve saati kanıtlama ihtiyacı e-ticaret, e-devlet uygulamaları da dahil olmak üzere şirketler ve bireyler için hayati önem taşıyor. Bu ürüne talep sürekli artıyor. Artan talepleri daha hızlı bir şekilde karşılamak için zaman damgalarının satışını internet üzerinden hızlı şekilde yapıyoruz. Müşterilerimiz, zaman damgasını kullanmak istedikleri sistemlere entegre edebilmek için gereken bilgilere online ortamda otomatik olarak ulaşabiliyorlar ve süreci çok kısa sürede tamamlamış oluyorlar. E-GÜVEN olarak dakikada 1.400 adet damgalama yapabiliyoruz. Bu sayıyı özel projelerde iki katına çıkartabiliyoruz.”
Fikri ve mülki hakları da koruyor
Yeni bir çizim, tasarım, fotoğraf, düşünce, araştırma, formül, algoritma, kitap gibi fikri ve mülki kullanım hakkı elde edilmek istenen her türlü elektronik veri için zaman damgası alınabiliyor. Ayrıca KEP, e-Defter, e-Arşiv, e-Fatura uygulamalarıyla biyometrik imzalarda da kullanılıyor.
Zaman damgası nedir?
5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu’na göre Zaman Damgası: Bir elektronik verinin, üretildiği, değiştirildiği, gönderildiği, alındığı ve/veya kaydedildiği zamanın tespit edilmesi amacıyla, elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı tarafından elektronik imzayla doğrulanan kayıt.
Nasıl alınıyor?
BTK tarafından yetkilendirilen kurumlar veriyor. Zaman damgası üzerinde birçok ürün ve yazılım geliştirilmiş durumda. Geliştirilen bu uygulamaların 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’ndan (BTK) tarafından yetkilendirilen Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı (ESHS) olarak hizmet veren kurumlar üzerinden alınması gerekiyor.
