Dijital dönüşüm stratejileri pandeminin de etkisiyle her sektörde önemini artırırken ortak iş zorluklarının çözülmesi, daha verimli iş süreçleri elde edilmesi ve dijitalleşme hedeflerine hızla ulaşılması noktasında teknoloji yatırımlarını da vazgeçilmez hale getiriyor.
Gartner’a göre dünya çapındaki bilgi teknolojilerine yönelik harcamalar yüzde 5,5’lik bir artışla 2022’de 4,5 trilyon dolara ulaşacak. Hal böyle olunca harcamaların yoğunlaşması beklenen yapay zeka, veri analitiği, siber güvenlik, kurumsal yazılımlar, yerel bulut sistemleri gibi stratejik alanlarda öne çıkacak gelişmeler ve trendler de merak konusu haline geliyor. Dünyanın ve Türkiye’nin önde gelen şirketlerine göre yeni nesil teknoloji alanlarında 2022’de öne çıkacak gelişmeler şöyle;
Veri analitiğinde kompozit yapay zeka uygulamaları 2022’ye damga vuracak
Dünyanın bir numaralı ileri analitik şirketi SAS’a göre ‘Composite AI’ (kompozit yapay zeka) kavramı 2022’de dünyaya damgasını vuracak. SAS Güneydoğu Avrupa Dijital Dönüşüm ve İnovasyon Lideri Altan Atabarut 2022 yılında veri analitiğine dair öngörülerini paylaşarak şunları ifade ediyor:
“Kompozit yapay zeka, belirli bir iş problemi için en uygun yapay zeka metodolojilerinin kombinlenerek kullanılmasına dayanıyor. Bu seçenekler, ‘metin analitiği, görüntü ve ses işleme için sinirsel ağlar, denetimli ve yarı denetimli öğrenme modelleri, zaman serilerinin tahmini, optimizasyon gibi geleneksel makine öğreniminin yanı sıra anlamsal çıkarım, bilgi ağları ve nedenselliğin modellenmesi gibi yenilikçi tekniklerin bir arada kullanımını içeriyor. Bunların yanı sıra devlet kurumlarının ve belediyelerin dijital dönüşümlerinin öncelik haline gelmesini öngörüyoruz. Türkiye’de kamu alanında yapay zekayla verimliliğin artması, kurum ve bireylerin de yararına olacaktır. Tedarik zincirinde yapay zeka kullanımıyla yaşanan dalgalanmaları tahminleyip önlem almak kritik hale gelecek. Dünyada çip krizi ve pandemiden sonra toparlanma gösteren ekonomilerin aşırı talebi sonucu konteyner kıtlığı gibi durumlar bizleri de yerelde etkiliyor. Türkiye’de ise lojistik, rotalama, envanter optimizasyonu, fiyatlama optimizasyonu başlıklarının popüler hale geleceğini düşünüyoruz. Türkiye’nin ekonomisinde de önemli rol oynayan tarım alanında ise hastalıkların oluşup yayılmasını önlemek üzere küçük ve büyük baş hayvanların canlı takibine ilişkin analitik uygulamaların yaygınlaşmasını bekliyoruz. Bu gelişmeler Dünyada yeni salgınların oluşmasını önlemde faydalı olacağı gibi Türkiye’de de hayvancılık alanı için verimlilik sağlayacak uygulamaların habercisi olacaktır.”
Yapay zekalı sanal asistanlar 2022’ye de damga vuracak
Türkiye’nin sektör lideri yapay zeka şirketi CBOT’a göreyse yapay zeka, teknoloji yatırımlarının en fazla yoğunlaştığı alan olmaya devam edecek. CBOT Kurucu ve CEO’su Mete Aktaş:
“Yapay zeka kullanmak şirketlere olağanüstü çeviklik, hız ve dinamiklik kazandırıyor. Pandeminin de etkisiyle pek çok şirket yapay zeka tabanlı uygulamaları gündemine aldı, özellikle diyalogsal yapay zekaya sahip sanal asistanlar ve sesli asistanların öne çıkması ile biz de CBOT olarak 2021 yılını ciddi bir büyüme ile tamamlıyoruz. 2017’den beri yükselişte olan chatbot uygulamalarını barındıran diyalogsal yapay zeka çözümleri 2022’de artık çağrı merkezlerinin sesli yanıt sistemleri içerisinde sıkça karşımıza çıkacak. IDC’nin hazırladığı Dünya Çapında Yarı Yıllık Bilişsel Yapay Zekâ Sistemleri Harcama Rehberi’ne (IDC Worldwide Semiannual Cognitive Artificial Intelligence Systems Spending Guide) göre, diyalogsal yapay zekânın 2022 yılında 77,6 milyar dolarlık bir pazar hacmine ulaşması bekleniyor. Özellikle chatbot pazarının tahmini olarak yüzde 29’luk bir CAGR’da ilerlemesi ve 1,11 milyar dolar seviyesinde büyümesi bekleniyor. Bu yatırımların odağında ise sanal asistanlar ve chatbotlar ile derin öğrenme ve makine öğrenimi uygulamaları yer alıyor.”
KVKK regülasyonları yerli bulut servisi sağlayıcılarına yönelik ilgiyi artıracak
2022’de öne çıkması beklenen kritik teknoloji alanlarından biri de yerel bulut platformları. Özellikle KVKK regülasyonlarından şirketlerin yurt dışı verilerinin lokalize edilme ihtiyacı yerli bulut servis sağlayıcılarına yönelik talebi artırıyor. Türkiye’nin önde gelen yerli bulut servisi sağlayıcısı Bulutistan CEO’su Begim Başlıgil şunları ifade ediyor:
“IDC rakamlarına göre, dünya çapındaki kuruluşlar, önümüzdeki 2 yıl içinde dijital dönüşüm programlarını desteklemek için bulut platformlarını kullanmaya başlayabilir. Rapora göre, sürdürülebilirlik alanda da kendini gösteren bulut teknolojisinin 2021’den 2024 yılına kadar dünya genelinde 1.014 milyon metrik ton karbondioksiti önleyeceği de düşünülüyor. Türkiye’de ise genel bulut pazarı halihazırda yüzde 24 büyüme kaydediyor. 2022 yılına kadar tüm kurumsal pazarın yüzde 50’sinin çoklu bulut kullanması da bekleniyor. Yeni yılda Türkiye’nin bulut pazarına yönelik diğer öngörüleri şöyle açıklayabiliriz; bulut sağlayıcılara ve brokerlara olan talepler artabilir. Hibrit bulut uygulamalarının artması ile bulut orkestrasyon ve bulut yönetimi çözümlerine ihtiyaç duyulabilir. Esneklik ve entegrasyon CIO’lar için kritik bir gündem haline gelebilir. Bulutistan olarak, SAP Hana Cloud servis sağlayıcı olarak yüzde 34+ pazar payı ile lider durumdayız. 110’dan fazla büyük kurumsal müşterilerimizin SAP Hana Projeleri, Bulutistan üzerinden ilerliyor. 2022’de Bulutistan olarak hedefimiz, pazar payının yüzde 50’sine ulaşmak. Ayrıca pandemi ile hızlanan şirketlerin dijitalleşme ihtiyaçlarının bulut pazarını daha da büyüteceğini öngörüyoruz.”
Islak imza gereken her sektör uzaktan müşteri edinim çözümleriyle tanışacak
Pandeminin teknoloji dünyasına kazandırdığı en önemli teknolojilerin başında gelen uzaktan kimlik doğrulama teknolojilerinde ise 2022 tam bir büyüme yılı olacak. Avrupa’nın en büyük kimlik yönetim platformu (IMPaaS) sağlayıcılarından biri olan Identify Global CEO’su Neslihan Özbugutu Ortakasapbaşı:
“Goode Intelligence’ın “Identity Verification (IDV) Market & Technology Analysis & Forecasts 2021-2026” raporuna göre uzaktan kimlik doğrulama pazarı 2026 yılına kadar 17 milyar doları aşacak ve yüzde 22 oranında büyüyecek. Raporda, 2021’de 1,1 milyar olan uzaktan kimlik doğrulama kontrollerinin sayısı 2026’da 3 katına çıkarak 3,8 milyara yükselecek. KYC şu anda ağırlıklı olarak bankacılık ve finans sektöründe süreçler yoğunlaşsa da biz KYC’nin ıslak imza gereken her sektör için vazgeçilmez hale geleceğini biliyoruz. Noterden tutun tapu dairelerine, sigortadan tutun araç kiralamaya, eğlenceye oyuna kadar KYC’yi konumlandıracak pek çok sektör bulunuyor. Üstelik KYC ile yeni iş modellerinin ortaya çıkması çok mümkün. Dolayısıyla pazarın önemli bir gelecek vadettiğini rahatlıkla söyleyebiliriz.”
Dijital dönüşümde kurumsal yazılımlar gündemde
Dijital dönüşüm her ne kadar uzun yıllardır şirketlerin gündeminde olsa da pandemi ile bu sürecin hızlandığı gerçeğiyle karşı karşıyayız. Dijital dönüşüm stratejilerinin derinden etkilediği en kritik alanların başında müşteri hizmetlerinin geldiğini ifade eden Next4biz Kurucu Ortağı Tamer Gülce sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Pandemi, müşteri odaklı dijital dönüşüm kavramını hayatımıza hızla soktu. Daha önce de müşteri en kıymetli velinimetimizdi ancak pandemide bu müşterinin tipi, demografisi, davranışları, talepleri hiç olmadığı kadar farklılaştı ve dijitalleşti. Artık müşteri çoklu kanallardan sizinle iletişimde ve her kanalda onu tanımanızı istiyor. Dijital bir varlık olduğunu kabul etmenizi bekliyor. Burada kurumsal yazılımların ön plana çıktığını net olarak görüyoruz. Şirketlerin, CRM’in yanı sıra, iş süreçleri yönetimi (BPM) yazılımına olan ihtiyaçları ve talepleri de gün geçtikçe artıyor. İş süreçlerini dijitalleştirerek; tek platform üzerinden bütün süreçleri tasarlamak, işletmek ve yönetmek şirketlerin zamana ayak uydurmaları için önem arz ediyor. Araştırmalara göre kurumsal yazılım sektörü yüzde 11,5 oranında büyüyerek 2022’de 670 milyar dolara çıkacak. Kurumsal yazılımlarda öne çıkan trendin ise esnek yapılı, IT bağımlılığını azaltan “no-code” yazılımlar ve veri odaklı yaklaşımlar olacağını söyleyebiliriz.”
Pandemi sonrası kritik sektörlerde siber saldırılarda artış bekleniyor
Kaspersky Türkiye Pazarlama Müdürü Ünsal Yurdakonar, 2022 yılında dünyayı bekleyen siber güvenlik trendlerine dair şu sözleri ifade etti:
“’Machine unlearning’ yani ‘makine öğrenmeme’ dediğimiz bir kavram bulunuyor. Modern makine öğrenimi, kullanıcıların özel davranışları hakkında çok büyük miktarda bilgiyi ezberleyebilir. 2022 yılı araştırmacılar otomatik sistemler tarafından alınan kararları çevreleyen daha fazla tartışma ve düzenleme bekliyor. Endüstriyel kuruluşlara yönelik saldırıların devam edeceğini ve otomatik olarak tespit edilip önlenmesinin zorlaşabileceğini tahmin ediyoruz. Aynı zamanda saldırıların önümüzdeki yıl operasyonları aksatmaya ve işletmelere daha da yıkıcı şekillerde zarar vermeye devam etmesini bekliyoruz. Ayrıca, siber suçlular artık kullanımda olan kötü amaçlı yazılımın yaşam döngüsünü kısaltıyor. Belirli bir kötü amaçlı örnek, çok sınırlı bir hedef kümesine karşı kullanılabilir ve en yüksek etkinliğindeyken yalnızca birkaç hafta etkin olabilir ve ardından algılamayı atlamak için yeni bir yapı yayınlanır. Pandemi sonrası çok önemli bir eğilim, sağlık sektöründeki dijitalleşmenin daha fazla veri ihlaline yol açacağıdır. Geçen yıl Kaspersky araştırmacıları, pandemi yayıldıkça sağlık sektörünün siber suçlulardan büyük ilgi göreceğini tahmin etmişti. Suçlular aşıdan para kazanmaya çalışırken ve fidye yazılımları hastaneleri vurarak hastaların hayatlarını tehlikeye attığından, bu kesinlikle doğrulandı. Önümüzdeki yıl, daha fazla hasta verisi internete taşındıkça ve sağlık hizmeti sağlayıcıları tele-sağlık gibi dijital tedavi hizmetlerini benimsemeye devam ettikçe, sağlık sektörü için saldırı vektörü yalnızca genişlemeye devam edecek.”
