ManpowerGroup’un İstihdama Genel Bakış Araştırması’na göre, küresel çapta yaşanan belirsizliğin neden olduğu temkinli hava ve iş gücü piyasasının durgunlaşması işe alımlarda yavaşlamayı da beraberinde getirdi. Bu durum, küresel istihdam görünümünde üst üste iki çeyrekte düşüş yaşanmasına sebep oldu. Türkiye’de de önümüzdeki çeyrekte olumlu bir işe alım iklimi öngörülmesine rağmen, beklentiler geçen çeyreğe göre 3 puan, 2023 yılının 2. çeyreğinden bu yana ise 10 puan geriledi.
ManpowerGroup, 2024 yılının ikinci çeyreğine ilişkin işe alım beklentilerini ölçmek için 42 ülkede 40 bin 385 işverenle İstihdama Genel Bakış araştırmasını gerçekleştirdi. Ankete göre, 2024’ün ikinci çeyreğine girerken işverenler birçok zorlukla mücadele ediyor. Tüketim, ticaret ve enflasyonun bu yıl normalleşmesi beklendiğinden küresel ekonomi geçici toparlanma işaretleriyle yumuşak bir iniş gösterse de dirençli enflasyon, merkez bankalarının faiz oranlarını düşürme hızını azaltıyor. Buna ek olarak, Ukrayna ve Orta Doğu’da devam eden çatışmalarla gerginleşen jeopolitik durum da belirsizlik yaratıyor. Bu yıl önemli bazı ülkelerde seçimlerin yapılacak olması da işverenlerin kendilerini potansiyel olarak dalgalı bir çeyreğe hazırlamasına neden oluyor.
Yaşanan belirsizliğin neden olduğu temkinli havaya ve iş gücü piyasasının durgunlaşması işe alımlarda yavaşlamayı da beraberinde getiriyor. Bu durum, mevsimsellikten arındırılmış Net İstihdam Görünümü’nün (NEO) 26’dan 22 puana düşmesiyle küresel istihdam görünümünde üst üste iki çeyrekte düşüş yaşanmasına sebep oldu.
Kuzey Amerika (31) en yüksek istihdam görünümünü korurken onu Asya Pasifik (27) takip ediyor. Hindistan (36) ve ABD (34) en güçlü işe alım beklentileri ile öne çıkıyor. Asya Pasifik’te (27), Çin’in (32) devam eden yavaş büyümesi, deflasyonist baskılar, yüksek borç seviyeleri ve emlak piyasasında süregelen gerileme gibi zorluklar ile karşı karşıya bulunuyor. Hindistan (36) ise güçlü büyümesini ve yüksek yatırım seviyelerini sürdürerek bölgesel bir yıldız olarak parlıyor.
Türkiye listesinin ikinci yarısında yer aldı
Ankete göre, önümüzdeki çeyrekte Türkiye’de yüzde 14 puanlık Net İstihdam Görünümü (NEO) ile olumlu bir istihdam iklimi öngörülüyor. Ancak, işe alım beklentileri geçen çeyreğe göre 3 puan ve 2023’ün 2. çeyreğinden bu yana 10 puan geriledi. Bu, Türkiye’de iki yılı aşkın süredir kaydedilen en düşük görünüm oldu. Şu an Türkiye, istihdam görünümü açısından listenin ikinci yarısında yer alıyor ve küresel NEO ortalamasının 8 puan altında bulunuyor.
Araştırma sonuçlarını değerlendiren ManpowerGroup Türkiye Genel Müdürü Feyza Narlı, “Türkiye’de enflasyonu kontrol altına almak amacıyla sıkı para politikasına devam edilmesi istihdam beklentilerinin düşmesine neden oluyor. Bununla birlikte faiz artırımlarının ardından ekonomi soğusa da büyüme devam ediyor. Bu durumun uzun vadede ülke ekonomisini istikrara kavuşturması ve zaman içinde yatırımcı duyarlılığını tersine çevirmesi bekleniyor. Ancak daha sıkı para politikasının etkilerinin kademeli olarak gerçekleşmesi ve enflasyonda önemli bir iyileşme görülmeden önce önümüzdeki aylarda zirvenin görülmesi de bekleniyor. Bu zirvenin ardından enflasyonda yaşanacak kayda değer düşüş, istihdam ortamına da olumlu bir şekilde yansıyacak ve işe alım beklentilerini artıracaktır.”
En güçlü ve en zayıf sektörler
Türkiye’nin en rekabetçi sektörü 39’luk istihdam görünümü ile Bilgi Teknolojileri olup beklentiler geçen çeyreğe göre 3 puan, bir yıl öncesine göre ise 18 puan arttı. Hatta Türkiye, Bilgi Teknolojileri sektöründeki beklentileriyle sektörün küresel ortalamasının 5 puan üzerinde küresel olarak sekizinci sırada yer aldı. Sektörlerin NEO puanları şu şekilde:
- Bilgi Teknolojileri (39)
- Finans ve Gayrimenkul (26)
- Endüstriyel Ürünler ve Malzemeler (11)
- Tüketim Malları ve Hizmetleri (9)
- Ulaştırma ve Lojistik & Otomotiv (6)
- İletişim Hizmetleri (6)
- Sağlık ve Yaşam Bilimleri (4)
- Enerji ve Kamu Hizmetleri (-1)
- Diğer (15)
En güçlü ve en zayıf bölgeler
Türkiye’deki en rekabetçi bölge, 2024’ün ilk çeyreğinden bu yana sabit kalan ve 2023’ün ikinci çeyreğinden bu yana 4 puan artan 18 NEO ile Ege Bölgesi oldu. Bu bölgedeki beklentiler son 9 yılın en yüksek seviyesinde seyretti. Bölgelerin NEO puanları:
- Karadeniz (13)
- Akdeniz (10)
- Marmara (15)
- İç Anadolu (16)
- Ege (18)
- Güneydoğu Anadolu (13)
- Doğu Anadolu (-3)
Organizasyon büyüklüklerine göre
Her altı organizasyon büyüklüğü de 2024 yılının 2. çeyreğinde istihdam seviyelerinin artmasını bekliyor. Türkiye’nin 250-999 çalışanı olan büyük kuruluşlarındaki işverenler 21 NEO ile en iyimser olanlar, ancak bu işverenlerin beklentileri bir önceki çeyreğe göre değişmezken geçen yılın bu dönemine göre 11 puan düştü. Kuruluşların NEO puanları şu şekilde:
- 5000+ (10)
- 1000-4.999 (10)
- 250-999 (21)
- 50-249 (19)
- 10-49 (4)
- 10’dan az (16)
