Çocuğunuzun akıllı telefon veya tabletle neler yaptığını biliyor musunuz? Belki de her şey yolundadır. Yalnızca film seyrediyor veya oyun oynuyor olabilir; fakat birileri internet üzerinden çocuğunuzu rahatsız ediyor da olabilir. Çocuğunuzun internette yaptıklarını görmeden, nelerle karşılaştığını bilemezsiniz.
Çocukların genellikle birçok farklı konuda bilgi edinip sosyalleşerek hoşça vakit geçirdiği dijital dünya, bazı sorunları da beraberinde getirebiliyor. Bu sorunlardan biri de siber zorbalık. Siber zorbalık, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de çocukların yaşantısını olumsuz etkiliyor. Siber zorbalık, başta sosyal ağlar olmak üzere tüm internetin sonucu olan ileri düzey sosyalleşmenin olumsuz etkilerinden biri. Bu durumdan haberdar olmayanlar için siber zorbalık şu şekilde anlatılabilir: Taciz ve aşağılama niyetiyle yapılan çevrimiçi iletişime siber zorbalık adı veriliyor. Bu kavram özellikle çocuklara yönelik taciz ve aşağılamayı tanımlıyor ve ne yazık ki günümüzde çok yaygın hale geldi.
Kaspersky Lab‘in yaptığı araştırmada yer alan Türk katılımcıların yüzde 22’si, çocuklarıyla paylaştıkları cihazları daha güvenli hale getirmek için çevrimiçi davranışlarını değiştirmeleri gerektiğini düşünmüyor. Çocukları internet kulllanıcısı olan Türk katılımcılar neredeyse ikiye bölünmüş durumda: Yüzde 54’ü çocuklarının internetteki güvenliğinden endişe duyarken yüzde 46’sı bundan kaygılanmıyor. Araştırmaya Türkiye’den katılanların yüzde 31’i çocuklarının siber zorbalığa maruz kalmasından endişeleniyor. yüzde 43’ü ise çocukların internette uygunsuz içerikleri görebildiklerini düşünüyor. Türkiye’de kullanıcıların yüzde 15’i çocuklarının internette yaptıkları nedeniyle cihazlarına son 12 ay içinde virüs bulaştığını belirtiyor. Türkiye’deki katılımcıların yüzde 7’lik bir kısmı siber zorbalıkla karşılaştığını dile getiriyor. Çocuklarını internetteki tehditlere karşı eğitmek için onlarla düzenli olarak konuşanların oranı yüzde 40 iken, yüzde 28’i ebeveyn kontrolü yazılımı kullandığını, yüzde 15’i ise çocuklarını internetteki tehlikelere karşı korumak için hiçbir şey yapmadığını belirtiyor.
Ebeveynler, siber zorbalık nedeniyle yaşanabilecek travmalardan çocuklarını korumak için neler yapmalılar?
Kaspersky Lab’in bu konuda bazı tavsiyeleri var:
- Sabırlı olun, bu iş zaman alabilir. Her ciddi sorun gibi siber zorbalıkla ilgili sorunları da birkaç dakika içinde çözmek mümkün değildir.
- Çocuğunuzun size gelip sorununu anlatmasını beklemeyin. Belki hiçbir zaman söylemeyebilir. Bu konuda ilk konuşmayı sizin başlatmanız gerekir.
- Elbette herkesin gizli kalma hakkı vardır. Ancak bu, çocuğunuzun internette neler yaptığına aldırmamanıza neden değildir. Çocuklarınızın sosyal ağlarda neler yaptığını öğrenin. Öncelikle, hesabınızın olduğu tüm sosyal ağlarda onları arkadaş olarak ekleyin. Ebeveynlerin yalnızca yüzde 20’si bunu yapıyor, bu oranın artması gerekiyor.
- Çocuklarınızla siber zorbalık hakkında konuşun, onlara bu tür bir durumla karşılaştıklarında size gelmeleri gerektiğini söyleyin. Siber zorbalığın sık rastlanan bir sorun olduğunu açıklayın. Bu şekilde, çocuğunuzun kendisinde bir sorun olmadığını anlamasına yardımcı olabilirsiniz.
- Asla yasaklama yoluna gitmeyin. Çocuğun elinden telefonu almak veya cihazlarının internet bağlantısını kesmek işe yaramaz. Çocuğunuzun asıl korktuğu şey bu yasaklardır. Yasaktan korktukları için siber zorbalık konusunu size anlatmak istemeyebilirler.
- Çocuğunuza temel internet güvenliği ve gizlilik hakkında bilgi verin. Onlara sosyal ağlarda gizlilik ayarlarını nasıl değiştireceklerini gösterin. Böylece çocuklarınızın özel verilerininin yabancılar tarafından görülmesi engellenir.
- Çocuklarınızın internette güvende olup olmadığını anlamak için onları sürekli arkalarından gözetleyemezsiniz. Ebeveyn kontrolü özelliği bulunan bir güvenlik çözümü hayatınızı büyük ölçüde kolaylaştırabilir. Örneğin, Kaspersky Lab tarafından sunulan Kaspersky Total Security ve Kaspersky Internet Security çözümlerinde “Ebeveyn Kontrolü” modülü bulunur. Bu modül, ebeveynlerin çocuklarını internetteki tehditlere karşı korumasına ve uygusuz içeriklere sahip siteleri veya uygulamaları engellemesine yardımcı olur.