2023’te karbon yutakları çöktü, orman ve toprak neredeyse hiç karbon emilimi yapamadı. Doğal karbon yutaklarının karbon emme kapasitesinde düşüş, kurumların net sıfır hedefine ulaşmasını imkânsız hale getirebilir.
Dünyanın doğal karbon yutakları olan okyanuslar, ormanlar ve topraklar, yükselen sıcaklıklar nedeniyle insan kaynaklı karbon emisyonlarını emmekte zorlanıyor. 2023 yılında kaydedilen en sıcak yıl olarak tarihe geçen dönemde, küresel sıcaklıkların yükselmesi sonucu ormanların, bitkilerin ve toprakların karbon emme kapasitesinde büyük bir çöküş yaşandığı belirtildi. The Guardian’ın haberine göre, geçtiğimiz yıl toprak ve ormanlar neredeyse hiç karbon emilimi yapmadı. Bu durum, net sıfır karbon hedefine ulaşma olasılığını tehdit ediyor.
Küresel Isınmanın Ekosistemlere Etkisi
Uluslararası araştırma ekiplerinin ön bulguları, 2023’te yaşanan aşırı sıcakların karbon emilimini geçici olarak engellediğini gösteriyor. Araştırmalar kuraklık veya yangın baskısı ortadan kalktığında toprak ve bitki örtüsünün karbon emme kapasitesinin yeniden artabileceğini belirtse de, mevcut durum pek iç açıcı sayılmaz. Bu durum, iklim krizinin boyutlarını gözler önüne seriyor ve karbon yutaklarının kırılganlığını ortaya koyuyor.
118’den fazla ülke, ulusal iklim hedeflerine ulaşmak için karasal ekosisteme güveniyor. Ancak artan sıcaklıklar, kuraklık ve ekstrem hava olayları bu ekosistemlerin karbon emme kapasitesini ciddi biçimde tehdit ediyor. 2023’te yaşanan ani karbon yutağı çöküşü, çoğu iklim modeline dahil edilmemişti. Bu durum devam ederse, iklim modellerinin öngörülerinin ötesinde hızlı bir küresel ısınma riskiyle karşı karşıyayız.
Karbon Yutaklarının Geleceği ve İklim Krizi
Dünya genelindeki karbon emisyonu, 2023 yılında 37,4 milyar ton gibi rekor bir seviyeye ulaştı. Küresel sıcaklık artışlarının devam etmesi, büyük ormanlar, çayırlar ve turba bataklıkları gibi doğal karbon yutaklarının emilim kapasitesini tehlikeye atabilir. Teknolojik olarak atmosferdeki karbonu büyük ölçekte emme yeteneğimiz bulunmadığından, doğal yutakların korunması ve kapasitelerinin güçlendirilmesi iklim krizini yönetmek adına kritik önem taşıyor.
Bu gelişmeler, net sıfır hedeflerine ulaşmanın, ekosistemlerin korunması ve doğal dengenin sürdürülmesi ile doğrudan bağlantılı olduğunu gösteriyor.
