Türkiye’nin lider otobüs üreticisi Otokar, Türkiye’nin lider bilgi teknolojileri şirketi KoçSistem ve İSBAK, nesnelerin interneti dönemine ülkemizde öncülük edecek akıllı ulaşım teknolojisi projesi CoMoSeF’i tamamladı. 4 yılda geliştirilen proje ile akıllı otobüsler birbirleriyle, yol kenar üniteleri ve trafik sinyalizasyon sistemiyle konuşacak. CoMoSeF ile sürüş kalitesi artarak, trafikte maksimum güvenlik sağlanacak.
(Soldan Sağa) Otokar Genel Müdür Yardımcısı Murat Ulutaş, İSBAK Genel Müdür Yardımcısı Dr. Fatih Gündoğan ve KoçSistem Genel Müdür Yardımcısı Can Barış Öztok.
Koç Topluluğu şirketlerinden Otokar, Türkiye’nin lider bilgi teknolojileri şirketi KoçSistem ve İSBAK konsorsiyumu ile yürütülen Akıllı Trafik Sistemlerine Yönelik Geleceğin İşbirlikçi Mobil Hizmetleri Projesi (CoMoSeF) tamamlandı. Önümüzdeki 5 yıl içinde dünyada 50 milyar, Türkiye’de ise 10 milyona yakın cihazın birbiriyle konuşacağı nesnelerin interneti dönemine ülkemizde öncülük edecek proje Otokar Genel Müdür Yardımcısı Murat Ulutaş, KoçSistem Genel Müdür Yardımcısı Can Barış Öztok, İSBAK Genel Müdür Yardımcısı Dr. Fatih Gündoğan’ın katılımı ile Otokar’ın Sakarya fabrikasında tanıtıldı. Avrupa Birliği programı olan CoMoSeF projesinin pilot uygulamaları İstanbul ve Sakarya’da gerçekleştirildi.
Şehir içi ve şehirlerarası otobüslerin birbirleriyle, yol kenarı üniteleri, trafik sinyalizasyon sistemleri ve diğer araçlarla konuşarak sürüş kalitesini artırarak, trafikte maksimum güvenlik sağlayacak sistemin tanıtım toplantısında konuşan Otokar Genel Müdür Yardımcısı Murat Ulutaş, “Teknolojilerin artık kendi içlerine enerji üretmelerinin yerine, reel dünya ile buluşma noktasında Otokar, KoçSistem ve İSBAK’ın sahip olduğu ortak vizyon, ulaşım sektöründe teknoloji alanında güçlendirmeyi hedeflediğimiz noktalar, bizi CoMoSeF gibi önemli bir projede bir araya getirdi. 4. sanayi devriminin, nesnelerin internetinin adını sıkça duymaya başladığımız bu dönemde CoMoSeF gibi projeler Türkiye’ye daha fazla katma değer üretmekle kalmayacak, devler liginde ülkemizin konumunu güçlendirecek” açıklamasını yaptı.
Murat Ulutaş: “10 Yılda 310 Milyon TL’lik Ar-Ge Yatırımının Bir Sonucu”
Türkiye’nin sanayileşme adımlarının atıldığı dönemde faaliyetlerine başlayan Otokar’ın yoğun Ar-Ge çalışması, yatırımları ve mükemmeliyetçilik felsefesi ile bugün 5 kıtada 60’tan fazla ülkede faaliyet gösterdiğini belirten Ulutaş şunları kaydetti:
“Son 6 yıldır Türkiye’nin en çok tercih edilen otobüs markasıyız. Başarımız, köklü tarihimizde ilklere imza atmamızı sağlayan Ar-Ge çalışmalarımız. Son 10 yılda 310 milyon TL’lik Ar-Ge yatırımı gerçekleştirdik. Bugün ve gelecek nesillerin ulaşım ihtiyaçlarını güvenli ve kaliteli bir şekilde karşılamaları için fabrikamızın yaklaşık 50 bin metrekarelik alanını Ar-Ge için ayırdık. Otomotivde gelecek trendlerine baktığımızda daha çevreci, daha güvenli ve daha akıllı ulaşım sistemlerinin ön plana çıktığını görüyoruz. Bugüne kadar Türkiye’nin ilk hibrit otobüsü ve ilk elektrikli otobüsü gibi ilkleri gerçekleştiren şirket olarak güvenli ve akıllı ulaşım sistemlerinde de öncü olmayı istedik. Maalesef ülkemizde her yıl ölüm veya yaralanma ile sonuçlanan 183 bin trafik kazası oluyor ve bunların yüzde 89’u sürücü kaynaklı gerçekleşiyor. CoMoSeF projesi ile ortaya çıkan Akıllı Otobüslerimiz ile bu oranın azalmasına katkıda bulunmak istedik.”
Can Barış Öztok: “Dijital Dönüşümle Artık Her Şey Daha Akıllı”
Toplantıda konuşan KoçSistem Genel Müdür Yardımcısı Can Barış Öztok, “KoçSistem olarak, 70 yılı aşkın tecrübemiz ve buluttan nesnelerin internetine kadar geniş çözüm yelpazemiz ile Türkiye bilgi teknolojileri hizmet pazarının lideri olarak yer alıyoruz. Türkiye’nin yazılım alanında ‘ilk’ olma özelliği taşıyan ‘Ar-Ge ve Yenilik Merkezi’miz bu yıl Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge Merkezleri arasında yapılan değerlendirme sonucunda ‘En İyi Kapasite’ ödülüne layık görüldü.
İşbirliği içerisinde olduğumuz 100’ü aşkın kurum ve üniversite ile geniş bir Ar-Ge ekosistemi oluşturuyor; KoçSistem – Ekosistem stratejimiz ile alanında en iyi kurumlar ile işbirliği yaparak ülkemize her geçen gün daha fazla değer yaratmayı hedefliyoruz” dedi.
KoçSistem’in Türkiye’de liderliğini sürdürdüğü dijital dönüşüm projeleriyle artık her şeyin daha “akıllı” hale geldiğini kaydeden Can Barış Öztok sözlerini şöyle sürdürdü;
“Bundan 4 yıl önce, Avrupa Birliği Akıllı Trafik Sistemleri Aksiyon Planı ve Hedef 2023 Ulusal Aksiyon Planı’nı destekleyen Akıllı Trafik Sistemlerine yönelik geleceğin hizmetlerinin yaratılması amacıyla hayata geçirilen CoMoSeF projesinde KoçSistem olarak, bilgi teknolojilerini ulaşım sistemlerine entegre ederek bugün ulaşım sektörünün dijital dönüşümünü gerçekleştiriyoruz. Teknoloji firmalarının otomobil üretme çalışmaları yaptığı günümüzde, otomotiv firmalarının da bilgi teknolojilerine yakınsamasını çok önemsiyor ve şirketlerin geleceğin teknoloji şirketleri olmaları için itici bir güç olarak konumlanıyoruz. CoMoSeF Projesi, bu anlamda da çok önemli bir proje; çünkü doğru vizyon, strateji ve iş ortakları ile otomotiv sektörünün bilgi teknolojilerinin kullanımıyla nasıl bir noktaya gelebileceğinin somut başarı hikayesidir.”
İBB İSBAK Genel Müdür Yardımcısı Dr. Fatih Gündoğan toplantıda yaptığı konuşmada, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Akıllı Şehir İstanbul Vizyonunu yöneten İSBAK’ın sürdürülebilir ve daha yaşanabilir şehirler için geliştirdiği ulaşım, enerji, çevre, gibi konularda inovatif çözümlerini ele aldı. Gündoğan sözlerine şöyle devam etti: “Türkiye’nin Akıllı Ulaşım Sistemleri alanındaki ilk ve tek lisanslı Ar-Ge merkezi ile Akıllı Ulaşım Sistemleri’nin önemli aktörlerinden biri olan İSBAK AŞ; bugün Akıllı Şehir İstanbul vizyonuna hizmet eden tüm sistemlerin yönetilebilir ve sürdürülebilir hale getirilmesi misyonuyla çalışmalarına yön veriyor. İSBAK olarak; her geçen gün daha da büyüyen, karmaşık bir hale gelen şehirlerin etkin ve inovatif bir yaklaşımla yönetilebilmesi için akıllı çözümler geliştiriyor, başta İstanbul olmak üzere tüm metropollerde yaşam kalitesini artırmaya yönelik projelerimizi uygulamaya geçiriyoruz. CoMoSeF projesinin Türkiye koordinatörü olarak; akıllı ulaşım sistemleri alanında sahip olduğumuz deneyimi insan ve çevre odaklı çözümlere dönüştürürken, gezegenimizdeki karbon ayak izimizi de küçültüyoruz.”
Araçlar Artık Birbiriyle Konuşuyor
Geleceğin İş Birlikçi Mobil Hizmetleri (Co-Operative Mobility Services of the Future (Co-MoSeF); yol, hava ve trafik durumu bilgilerini araçlara aktararak güvenli sürüş sağlanmasını hedefliyor. Geleceğin akıllı trafik sistemlerini ortaya koyma hedefiyle yürütülen proje kapsamında geliştirilen sistem sayesinde artık araçlar birbiriyle konuşup, yol kenarı üniteleriyle haberleşip, trafik sinyalitasyon sistemlerinden an ve an bilgi alabilecek.
Özellikle büyükşehirlerde trafik yönetimini önemli ölçüde kolaylaştıracak CoMoSeF ile elde edilen veriler, sürüş güvenliğini artırmak ve trafik yönetimini desteklemek için kullanılacak. Bu bilgiler mobil uygulamalar ve servis aracılığıyla sürücü, yolcu ve trafik otoritelerinin hizmetine sunulacak.
Proje Avrupa’da Örnek Gösteriliyor
Eureka Celtic-Plus kapsamında desteklenen projenin çalışmalarına Avrupa’da 2012 yılında başlandı. Türkiye konsorsiyumu ise 2013 yılında oluşturdu. Türkiye konsorsiyumu tarafından proje faaliyetlerinin tamamlanması 25 ayda gerçekleştirildi. Söz konusu projede, ISBAK’ın ana görevi, yol kenarı ünitesinden alınan verilerin araçlara ve merkezi sisteme iletilmesi oldu. KoçSistem, araç-araç ve araç-yol kenarı ünitesi haberleşmesini sağlarken, Otokar; araçlardaki mevcut haberleşme hatlarında yer alan mesajların, KoçSistem’in ara birimine ulaştırılmasından sorumlu. Ayrıca araç-araç ve araç-yol ünitesi haberleşmesi ya da sistemden gelecek mesajların kullanıcıya iletilmesi üzerine çalışmaları da Otokar tarafından gerçekleştirildi.
Ulaşımda dünyaya örnek teşkil eden proje sayesinde trafik ile ilgili tüm oluşumlara ortak bir alt yapı faydası sunulacak. Örneğin yolda bir kaza varsa diğer araçlar için yol güvenliğinin sağlanması, araçlardan istasyona kaza bilgisinin gelmesi, istasyonun en yakın kurtarma servisine bu haberi iletmesi, acil servis görevlilerinin en kısa sürede olay yerine ulaşmaları ve duruma müdahale ederek trafiği açmaları mümkün olacak. Proje sayesinde yolda gerçekleşen bir kaza durumunda araçlar farklı güzergâha yönlendirilebilecek.
CoMoSeF hayata geçtiğinde araçlar arası iletişim hem GPS hem de wireless olarak sağlanacak. Araçlardan hız bilgisi, yol durumu, trafik yoğunluğu, kavşak bilgileri, hava koşulları hakkında bilgi alınacak ve araçlar bu bilgileri sistem üzerinden paylaşacak.
7 ayrı ülkeden 21’den fazla iş ortağı katılımıyla yürütülmüş olan CoMoSef projesinde, Türkiye konsorsiyumu araç üstü demoyu gerçekleştiren tek konsorsiyum olma özelliğini taşıyor. Ayrıca, Türkiye konsorsiyumu tarafından yürütülen proje, Avrupa’da başarılı uygulamalar arasında gösteriliyor.
Akıllı Otobüsler Neler Yapacak?
Otokar’ın Sakarya fabrikasında tanıtılan CoMoSeF kapsamında çalışılan senaryolar şöyle:
Yol Durumu Bilgisi: Sistem, yol kenarı ünitelerinden aldığı bilgiyi araçlara ileterek; Buzlu Yol, Bozuk Yol, Kapalı Yol, Kaygan Zemin gibi uyarıları sürücüye bildiriyor.
Trafik Kazası Bilgisi: Sürücülere trafik kazasının büyüklüğünü, yönünü ve kaza mahalline olan mesafeyi bildiriyor.
Yol Çalışması Bilgisi: Sürücülere yol çalışması bilgisini ve yol çalışmasına kalan mesafeyi aktarıyor.
Trafik Yoğunluğu Bilgisi: Sistem araç yönüne göre trafik yoğunluğu bilgisini sürücülere bildiriyor.
Çarpışma Uyarısı: Sistem diğer araçlardan aldığı bilgiler doğrultusunda kavşağa yaklaşan araçlarda çarpışma olasılığı varsa sürücüleri uyarıyor ve mesafe bilgisi veriyor.
Öncelikli Araç Uyarısı: Sistem; itfaiye, ambulans, polis ya da çekici/kurtarıcı gibi araçların vermiş olduğu öncelikli araç yaklaşma uyarısı doğrultusunda sürücüleri bu araçlara trafikte öncelik verilmesi amacıyla uyarıyor.
Hız Sınırı Uyarısı: Aracın bulunduğu yoldaki hız sınırının aşılması halinde sürücüler uyarılıyor. Ayrıca bulunan bölgede yeşil dalga sistemi varsa yeşil dalga hız bilgisi sürücülere iletiliyor.
Sinyalizasyon Bilgisi: Sinyalizasyon sistemlerinden alınan bilgi sürücülere iletiliyor, trafik ışığı değişim süresi araç içi bilgilendirme ekranında görülebiliyor. Trafik ışığı kırmızı yanıyor ve araç hareket halinde ise yeşil ile geçilebilecek ideal ortalama hız bilgisi de sürücüye iletiliyor.
