ABD’de ikinci Trump döneminde Çin’e uygulanması beklenen yüksek tarifeler ve ABD’ye yatırım baskısı, Asya çip üreticilerini zorlu kararlarla karşı karşıya bırakıyor.
Donald Trump’ın yeniden Beyaz Saray’a dönmesiyle, Asya’daki teknoloji devleri önümüzdeki dört yıl için belirsizlik içinde bir yolculuğa hazırlanıyor. Apple, Tesla, Google ve Nintendo gibi dev şirketlerin Asyalı tedarikçileri, Trump’ın Çin’e yönelik daha sert tarifeler getireceği ve ABD’de üretim yatırımlarını artırmaları için baskı yapacağı beklentisiyle üretimlerini Çin dışına kaydırmaya hız veriyor.
Trump, özellikle Tayvan ve Güney Kore gibi teknoloji merkezlerini ABD’ye daha fazla yatırım yapmaya zorlayarak çip üretim tesislerini Amerika’ya çekmeye çalışıyor. Bu durumun Tayvan Yarı İletken Üretim Şirketi (TSMC) ve Samsung gibi firmaları daha fazla yatırım yapmaya yönelteceğini öngörmek zor değil. Ancak uzmanlara göre bu tür yatırımlar Asya çip devlerinin kâr marjlarını düşürebilir. Öte yandan, bazı uzmanlar Trump yönetiminin Tayvan ve Çin ilişkilerini yeniden düzenlemek için müzakere masasına oturma fırsatı doğurabileceğini de ifade ediyor.
Şirketleri ABD’ye Yatırıma Zorlayabilir
Trump’ın seçim zaferi küresel ticarette dalgalanmalar yaratmaya devam ederken, TSMC ve Advantech gibi devlerin Amerika’da yeni üretim hatları kurmayı değerlendirmesi bekleniyor. Ancak, birçok Asyalı çip üreticisi Trump’ın sürekli değişen politikaları nedeniyle uzun vadeli planlar yapmanın zor olduğunu ifade ediyor.
Diğer yandan olası etkiler sadece Asya şirketleriyle sınırlı değil. Amerika’daki dev teknoloji şirketlerini de yeni dönemde çeşitli fırsatlar ve zorluklarla dolu bir dönem bekliyor. Trump, ilk dönemde olduğu gibi şirketlerin vergilerini azaltmayı vaat ederken, ithalatlara yüksek tarifeler getirmeyi de planlıyor. Bu kapsamda özellikle teknoloji ve tarım sektöründeki bazı düzenlemelerin kaldırılması da bekleniyor.
Trump’ın iş dünyası dostu politikalarının yanı sıra, bireysel şirketlere veya yöneticilere yönelik eleştirilerde bulunabileceği yönündeki kaygılar da devam ediyor. Bu eleştiriler bazen doğrudan tehditlere kadar varabiliyor. Örneğin, Trump ilk döneminde Amazon’a yönelik “arka planda” bazı müdahalelerde bulunmuştu.
Düzenlemeleri Hafifletme Vaatleri ve Olası İntikam Planları
Trump’ın ikinci dönemi, ABD’de birçok şirket için olumlu olabilir. 2017-2020 arasında 538 düzenleme hafifletici karar alan Trump yönetimi, bazı sektörlerde maliyetleri düşürerek şirketlere kazanç sağlamıştı. Özellikle Elon Musk gibi teknoloji liderlerinin etkisiyle, “Hükümet Verimliliği Bakanlığı” adı altında yeni düzenlemeler yapılması bekleniyor. Trump’ın teknolojiye yönelik düzenlemeleri hafifletme politikası, kripto para madenciliği ve nükleer enerji izin süreçleri gibi alanlarda da daha hızlı ilerleme kaydedilmesine yol açabilir.
Bununla birlikte Trump’ın bazı iş dünyası liderlerine karşı misilleme yapabileceği endişeleri de gündemde. Özellikle Amazon’un kurucusu Jeff Bezos ve LinkedIn kurucusu Reid Hoffman gibi isimlere yönelik geçmişteki eleştirileri, Trump’ın bireysel şirketleri hedef alabileceği kaygılarını artırıyor.
Trump’ın ikinci dönemi, Amerikan şirketleri için hem fırsatlar hem de yeni riskler taşıyor. Özellikle tarife ve düzenlemeler konusunda atılacak adımlar, önümüzdeki yıllarda ABD ekonomisinin ve kurumsal dünyanın yönünü belirlerken Asya ekonomisi için de yeni bir yol çizecek.