Yıllardır Türkiye’deki pek çok platformda çevrimiçi alışveriş yapan bir tüketici olarak, Amazon.com.tr ile yaşayacağım ilk deneyimin bu kadar büyük bir hayal kırklığına dönüşeceğini bilemezdim. Buyurun size ekşi mi ekşi bir e-ticaret hikayesi.
31 Aralık 2019, gece saat 1:30 civarı. İnternette bir şeyler izleyip uykumun gelmesini beklerken akıllı telefonumun bildirim ışığının yandığını fark ettim. Fiyat karşılaştırma sitesi Akakçe, oğluma hediye etmek için takip ettiğim ürünlerden birinin indirime girdiğini haber veriyordu. Ürünün fiyatı son 6 ayın en düşük seviyesine gerilemişti. Üstelik Akbank’a özel chip para kampanyası da vardı ve kampanya 1 Ocak’ta sona erecekti.
Dedim fırsat bu fırsat, hadi şunun siparişini vereyim de öyle yatayım. Satıcı Amazon.com.tr imiş. Amazon.com’dan, Amazon.de’den daha önce alışveriş yapmışlığım var ama Amazon.com.tr’yi ilk kez kullanacağım. Üç aşağı beş yukarı prosedür belli. Zaten bir Amazon hesabım var, içeride sanal kartım kayıtlı. Limiti ayarla, siparişini ver, uyu uyan yılbaşı ertesi ürününü teslim al.
Kendimi nasıl bir belanın ortasına attığıma dair en ufak bir fikrim yoktu. Limiti ayarladım, siparişi verdim, onayladım, tam yatacağım, bir mail geldi: “Ödemeniz reddedildi”.
Hayda… Baktım kart numarası doğru. Limiti de hatta gereğinden 100 lira fazla açmışım, o da normal. Bir daha denedim, sonra bir daha, sonra bir daha. Hep aynı mesaj: “Ödemeniz reddedildi.”
Amazon destek hattını arayım dedim ama saat gecenin 2’si. Saat 00:00 ile 08:00 arasında destek vermiyorlarmış, normal. Bir destek talebi bıraktım. O arada bankayı aradım, acaba kartımda bir sorun mu var. Ne de olsa banka çağrı merkezi 24 saat çalışıyor. Telefonu açan çağrı merkezi görevlisi şu cevabı verdi:
“Efendim sorun sizde değil, Amazon için ayrılmış sanal POS cihazında işlem limitine ulaşıldığı için provizyon onaylanmıyor.”
Bir dakika… Doğru mu duydum? Trilyon dolarlık e-ticaret devisin, uzaya roket yolluyorsun ama ay sonu POS limitini kontrol etmiyorsun. Bunda bir iş var ama dur bakalım.
Belki de doğru söylüyorlardır. Ne de olsa ayın 31’i, gecenin 2’si, muhtemelen şu an sistemin başında kimse yoktur. Varsa da böyle bir durum sabaha çözülür.
3D Secure – Güvenlikte Nimet, Amazon’da Lanet
Ertesi sabah oldu. Gece bıraktığım destek talebine bir mail gelmiş. Genel şeylerden bahsediyor. Kartımın internet alışverişine açık mı, limitim yeterli mi kontrol etmeliymişim. Yalnız arada şöyle bir ifade dikkatimi çekti:
“Web sitemiz çeşitli güvenlik alt yapılarına sahip olmakla birlikte IYIZICO sistemini kullanmaktayız, 3D Güvenlik Sistemi’ni şu an için desteklememektedir.”
İyizico yazmışlar ama şirket haberim yokken yavrulamadıysa kastettikleri İyzico olmalı. Bilmeyenler için (ki bilmemeniz gayet normal) İyzico şirketlere ödeme altyapısı sunan bir aracı şirkettir. Tıpkı şu an bilgisayarıma güç veren elektriğin hangi barajdan geldiğini umursamadığım gibi bir tüketici olarak aracı ödeme kurumlarıyla da işim olmaz. Benim için önemli olan muhatap olduğum şirketin ödememi düzgün alıp almadığıdır.
Şu an almıyor. Kurum da bana bu konuda İyzico ile çalıştıklarını ve 3D Secure sisteminin henüz desteklenmediğini söylüyor.
Buraya yeri gelmişken 3D Secure ile ilgili minik bir parantez açayım. 3D Secure denilen şey, alışveriş sitesinin çalıştığı banka, sizin bankanız ve bu bankaları haberleştiren sistem (Visa, MasterCard vb) arasında çalışan bir doğrulama altyapısı. Prosedürün bir parçası olarak kartınızda 3D Secure sistemi varsa cep telefonunuza gelecek olan şifreyi girmeden işlemi devam ettiremiyorsunuz. Yani önce sizin siz olduğunuzdan emin oluyor, onay alırsa işlem sorumluluğunu size yüklüyor. Son dönemde Türkiye’de hele de sanal kart kullanıyorsanız zorunlu hale geldi.
İşte bankacılıkta abartısız dünyanın en iyi teknoloji altyapısına sahip ülkelerinden biri olan Türkiye’de doğup da, geçenlerde 165 milyon dolara PayU’ya satılan İyzico Amazon ödemelerinde 3D Secure desteklemiyormuş. Bravo…
Mail kesmedi, çağrı merkezini aradım. Çağrı merkezindeki görevlinin dediği de benzer bir şey: “3D Secure sistemini kapatın”. Gel gör ki bu 3D Secure sisteminin nasıl kapatıldığını bir tane bilen yok.
Çevrimiçi bankacılık uygulamasının güvenlik menülerinde gezdim yok. Aradım bankayı, “3D Secure kapatılabilen bir şey değil” cevabını aldım. Amazon sanal POS çekim yapamıyor dediler tekrardan. Tamam çekemiyor da saat olmuş 11. Varsa bir sorun geceden beri devam ediyor. Herhalde sanal POS ödeme alamasa Amazon’dan biri kalkar bir şey yapar. O kadar da pespaye iş yapıyor olamazlar.
Para veriyorum alan yok, hayret bir şey…
Temkinli Olmanın Başa Açtığı Bela
Ama olay artık alışveriş mevzusunu geçti, haber konusuna dönüştü. Tavşan yuvasına girdim bir kere, bakalım ne kadar derine inecek. Dedim galiba bu iş sanal kartla olmayacak. Hadi asıl kartı deneyeyim. Veziri sahaya sürdüm.
Şöyle bir ön bilgi vereyim, internette çalıntı kredi kartlarının milyonluk paketler halinde birkaç yüz dolara satıldığını bildiğim için internet alışverişlerinde asıl kart kullanmıyorum. Tüm limiti riske atamam. Bakın bir ay önce Türkiye’de 465 bin kredi kartı bilgisi çalındı, kimlerin etkilendiği belli değil. Başınıza şöyle bir şey gelirse anca o zaman farkına varıyorsunuz.
Aynı şekilde, ATM’lerdeki skimming denilen manyetik kart okuyucuyla banka kartı ve kredi kartı bilgilerinin kopyalanması durumunda olası zararı minimuma indirmek için havale ve para gönderme işlemleri kartlarımda komple kapalıdır.
Her neyse, asıl kartın yurt içi internet alışveriş iznini açtım. Kartı tanımladım, satın almayı yeni kartla bir kez daha denedim, yine aynı hatayı aldım. Yine ne oldu? İpotek mi lazım?
İnternet bankacılığı uygulamasını açıp onay bekleyen işlemlere baktım, Amazon.com tarafından sıfır bedelli provizyon isteği görünüyor. Anladım ki Amazon.com.tr, kartımı doğrulamak için Amazon.com tarafından provizyon deniyor. E iyi de ben kartı sadece Türkiye’deki internet alışverişine açtım. Size ne oluyor ki şimdi?
Hadi şu provizyonu da alsın diyerek kartımı söylene söylene yurtdışı alışverişine de açtım. Satın al tuşuna bastım, yolculuğum burada sona erdi.
Çünkü şüpheli işlem nedeniyle Amazon hesabım kilitlendi.
Amazon Hesabıma Veda
Bundan sonrasını sizi sıkmamak için hızlı geçeceğim.
Hesabıma girmek istediğimde hesap blokesini kaldırmak için kart işlemlerimin ve adres bilgilerimin açıkça görüldüğü bir ekstre paylaşmamı istediler. Paylaştım. Londra’dan mail geldi, “adresinizi doğrulayamadık” diyorlar. Kart güvenliğini adresle doğruluyorlarmış, ne kadar hoş.
Bilmedikleri şey şu: Mesela Amerika’da adresi “79 Burlington Road, 88450, Somerset, NJ” diye yazar geçersin. Bana gelen zarflarda oturduğum sokağın adı beş ayrı zarfta beş farklı şekilde yazıyorlar. Posta kodu zaten hak getire. Öyle olunca neymiş, billing için yazdığım adresle kredi kartı ekstre adresi eşleşmiyormuş. Bankam Amazon’a faks çekmeliymiş. Faks!
Artık bundan sonra üstelemedim. Hesabım da kendi kendimi dolandırmaya çalışmaktan kilitli kaldı, öylece bıraktım.
Döndüm N11’e, üç kuruş fazla verdim aldım. Ürün iki gün sonra elime ulaştı. Beğendim bir tane de kendime aldım.
Türkiye’yi anlamadan Türkiye’de iş yapmaya çalışan Amazon.com.tr sayesinde, Amazon ile yıllar süren birlikteliğim ağzımda ekşi bir tat bırakarak işte böyle son buldu. Necdet Çalışkan ne kadar da haklıymış.
Daha önce giriş yaptığım Android uygulamasının kilitli hesabıma doğrudan erişebilmesi ve sipariş iptali, tanımlanmış ödeme yöntemlerini silme gibi işlemleri yapmama izin vermesi son bir not olarak burada dursun.
