Artan veri depolama ihtiyaçlarını pratik, taşınabilir ve yüksek kapasiteli cihazlarla karşılamak isteyen şirketler, veri saklama yöntemi olarak ağ bağlantılı depolama sunabilen NAS’ları tercih ediyor.
Şirketlerin artan depolama ihtiyaçları, verilerin sağlıklı bir şekilde erişilmesini, kaydedilmesini ve yönetilmesini sağlayan sistemlerin kullanılmasını zorunlu kılıyor. Çoğu şirket bu ihtiyacını NAS (Ağ Bağlantılı Depolama Sistemi) ile karşılıyor. NAS’ın pek çok faydasının olduğunu ancak NAS kullanan şirketlerin de diğer şirketler gibi veri kaybına karşı önlem alması gerektiğini belirten Veri Kurtarma Hizmetleri Genel Müdürü Serap Günal, bu sistemlerdeki veri kayıplarının olası nedenlerini sıralayarak veri kaybı riskini engelleyecek yolları paylaşıyor.
NAS’larda Veri Kaybının Sebepleri
1. İnsan hatası: NAS ile ilgili veri kaybı vakalarında insan hataları, yaygın nedenlerden biri olarak karşımıza çıkıyor. Kullanıcıların formatlama ya da yeniden yükleme sırasında hata yapmaları veya yanlışlıkla disk verilerinin üzerine yazmaları NAS’larda veri kaybına yol açıyor.
2. Enerji kesintisi: NAS’lardaki ağ hafızası, enerji kesintisi, voltaj dalgalanmaları ya da aşırı gerilimden problem yaşayabiliyor. Özellikle uzun süredir kullanılan RAID dizileri daha hassas olabilirken, diskler ile RAID’lerin birbiriyle entegre olması sürecinde senkronizasyon hataları gibi sorunlar nedeniyle veri kaybı olabiliyor.
3. Aşırı ısınma: NAS’ın, uygun olmayan sıcaklığa sahip bir sunucu odasında, ofiste ya da evde tutulması sonucu bozulmalara ve veri kayıplarına sıkça rastlanıyor.
4. Kusurlu NAS kontrolörü: Hatalı yapılanan kontrol mekanizmaları da veri kaybına yol açabiliyor. Donanım ya da işletim sisteminden kaynaklanan hatalar hafızada sorun yaratarak üzerine yazmaya sebep oluyor.
5. Mekanik hatalar: RAID sistemlerinde tek bir hard diskin bozulması, diğerlerini de etkileyerek tam bir başarısızlık yaratıyor. Özellikle mekanik hatalar, böyle bir felaketle sonuçlanarak veri kaybı yaratabiliyor.
6. Doğal afetler: Sıvı teması ve yangın gibi pek çok durum bir NAS’ın saniyeler içerisinde bozulmasına yol açabiliyor. Sistemi yeniden kurmak ise oldukça zor bir hale geliyor. Bu nedenle ancak profesyonel veri kurtarma uzmanları tarafından yapılabilen dikkatli bir çalışmanın ardından medyadan veriler kurtarılabiliyor.
NAS’larda Veri Kaybı İhtimalini Azaltmanın Yolları
1. Erişim haklarını kontrol edin. Eğer birden fazla kişi ağı kullanıyorsa, hangisinin hangi veriye erişimi olduğunu iyi bilin. Diğer kişilerin ihtiyacı olacağını tahmin edemeyen biri, sizin için önemli verileri silebilir.
2. Otomatik olarak yedekleme yapın. NAS pek çok avantaj sunsa da veri güvenliğini %100’e çıkartamaz. Bu nedenle, NAS’larda depolanan verileri mümkünse başka bir lokasyonda bulunan ayrı bir cihazda daha depolamalı ve verileri şifrelemelisiniz.
3. Doğru düzeni seçin. Bir NAS’ın sahip olabileceği farklı RAID konfigürasyonların olduğunu unutmayarak seçiminizi ihtiyacınıza en uygun şekilde yaptığınıza emin olun. Diğer yapılara göre daha iyi bir seçenek olan “RAID-5”i tercih etmeniz, mutlaka daha iyi bir güvenlik seviyesi yaratacaktır. Hangi RAID versiyonunu seçerseniz seçin başka bir yedek bulundurmayı da unutmayın.
4. Düzenli testler yapın. Eksik ya da erişilemeyen bir yedeklemenin hiçbir yararı yoktur. Bir NAS’ı kullanmaya başlamadan önce mutlaka uzmanlar tarafından test edilmiş olduğundan emin olun ve kullanım boyunca da test etmeye devam edin. Aksi takdirde fark edemeyeceğiniz bir hata nedeniyle çok kısa zamanda veri kaybıyla karşı karşıya gelebilirsiniz.
5. Belgeleyin. Sistemde kaç yönetici varsa hepsinin NAS sistemini nasıl kullandığına dair belgelerin olduğuna emin olun. Kullanılan dosya sistemlerinin ve kontrolörlerin dokümanının olması veri kaybı riskini azaltırken, vaka anında verilerin geri kazanılmasında da önemli rol oynuyor.
6. Yatırımlarınızı doğru yapın. Yanlış bir karar, verilerinizi geri dönülmez bir yola sokabilir. Bu nedenle sisteminiz için yeni hard diskler alırken özelliklerine çok dikkat edin. 7/24 devam eden operasyon, hızlı erişim süreleri ve büyük önbellekleri olan diskleri seçmek, üretimden kaynaklı hataları en aza indirdiğinden veri kaybı ihtimalini azaltıyor.
7. Her şeye rağmen veri kaybı yaşarsanız profesyonellere başvurun. Acil bir durumda, NAS’ı kendiniz düzeltmeye çalışmayın. Panik içerisinde yapılan bilinçsizce müdahaleler, verilerinizin durumunu daha kötüye götüreceğinden profesyonel bir veri kurtarma servisine başvurun.
