Bilişim Sanayicileri Derneği’nin (TÜBİSAD) yıllık “Türkiye’de e-Ticaret Pazar Büyüklüğü” raporuna göre, e-Ticaret sektörü 2019 yılında, Türk lirası bazında yüzde 39 büyüme ile 83,1 milyar liralık hacme ulaştı. Sektör dolar bazında yüzde 18 büyürken, 2015-2019 yılları arasında sektörün ortalama yıllık büyüme hızı yüzde 35 oldu.
Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) tarafından Deloitte Türkiye’nin proje ortaklığı ve SimilarWeb ile İnveon’un işbirliğiyle hazırlanan, Türkiye’de e-ticaret pazarındaki gelişmeleri uluslararası standartlara göre ölçümleyen “Türkiye e-Ticaret 2019 Pazar Büyüklüğü” raporunun bulguları online ortamda düzenlenen bir basın toplantısı ile açıklandı. Rapora göre, Türkiye’de e-Ticaret sektörü 2019 yılında büyümesini sürdürerek yüzde 39 oranında artışla 83,1 milyar TL’lik hacme ulaştı.
Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Kübra Erman Karaca’nın açılış konuşmasını yaptığı toplantıda, raporun sunumunu Deloitte Türkiye Ortağı Hakan Göl ve TÜBİSAD eTicaret Komisyonu Başkanı Burak Ertaş gerçekleştirdi.
Basın toplantısının açılış konuşmasını yapan TÜBİSAD Yönetim Kurulu Başkanı Kübra Erman Karaca, şöyle konuştu: “Hepimizin yakından takip ettiği üzere, dijital ekonomiye dönüşüm süreci COVID-19 salgını ile birlikte muazzam bir hız kazandı. Tüm dünya bu önemli krizi yönetirken, siyasal, sosyal ve ekonomik faaliyetlerinin sürdürülebilirliği için ilk adres olarak teknolojik araçlara başvurdu. Bu teknoloji devrimini yakalayabilen sektörler ve şirketler açısından günümüz koşullarında sergilenen performans hiç şaşırtıcı değil. Bugün, krizin ilk günlerinden bu yana dönüşümün kalbinde yer alan e-ticaret sektörümüzün nabzını tutan bir çalışmayla karşınızdayız. Bu yıl yedincisini hazırladığımız “Türkiye e-Ticaret Pazar Büyüklüğü” raporu hiç kuşkusuz, apayrı bir öneme sahip. Zira tarihin bu önemli dönüm noktasında tüm toplumların, dijital sektörlerinin sağladığı çarpan etkisiyle büyüyeceğini ve gelişeceğini düşünüyoruz. Ülkemizde e-ticaret, 2018’de olduğu gibi 2019 yılında da büyümesini sürdürdü. Tüm dünyada ticaret savaşlarının ve küresel siyasal konjonktürde nice belirsizlik doğuran gelişmelerin yaşandığı 2019 yılında yüzde 39’luk bir büyüme ile 83,1 milyar TL’lik bir hacim büyüklüğüne ulaşılmasını olumlu bir gelişim olarak değerlendirebiliriz. Yaşadığımız bu olağanüstü dönemde, tüketiciye hızlı teslimat tecrübesi yaratarak çok hızlı büyüme gösteren yeni kategorilere ve e-ticareti hiç kullanmayan kesimin de kullanıcıya dönüşmesine tanık olduk. Mobil telefonların kullanımının artması ve gerek mobil internet gerekse mobil uygulamaların e-ticaret içinde payının artmasıyla birlikte 2020 yılı için daha iyi büyüme rakamları açıklamayı ümit ediyoruz.”
Deloitte Türkiye Ortağı Hakan Göl “E-ticaret sektörü kuvvetli bir büyüme ile perakende sektörü içinde %6,2’lik bir paya ulaştı, fakat bu oranın ülkemizin potansiyeline göre düşük olduğunu düşünüyoruz. COVID-19 salgını da gösterdi ki e-ticaret artık alternatif bir kanal değil. Sektör büyüklüğü 80 milyar lirayı aştı ve büyümenin güçlenerek devam etmesini bekliyoruz. Önümüzdeki yıllarda dijital dönüşüme ve e-ticarete odaklanmış firmaların sadece ülkemizde değil küresel pazarlarda da öne çıkacağına inanıyoruz” dedi.
TÜBİSAD e-Ticaret Komisyonu Başkanı Burak Ertaş ise rapor sunumunda, raporda öne çıkan bulguları paylaştı:
83,1 milyar TL büyüklüğüne ulaşan e-ticaret pazarında Online Perakende yüzde 43’lük büyüme ile 44,9 milyar TL, Online Tatil ve Seyahat yüzde 32 büyüme ile 30,2 milyar TL büyüklüğüne ulaştı.
Online Perakende kategorisinde Sadece Online Perakende (30,8 Milyar TL) yüzde 48 ile en fazla büyüme gösteren alan oldu. Burada yüzde 50’lik büyüme ile Pazaryerlerinin etkisi büyük oldu. Pazaryerlerinin hacmi 29,3 milyar TL ye ulaştı.
Çok Kanallı Online Perakende kategorisinde en yüksek büyüme oranı yüzde 40 ile Giyim ve Ayakkabıda görüldü, pazar büyüklüğü böylece 3,5 milyar TL’ye ulaştı. Yüzde 33’lük büyümelerle Ev ve Dekorasyon (1,7 milyar TL,) ve Eğlence ve Kültür (0,7 milyar TL) Giyim ve Ayakkabıyı takip etti. Elektronik ise yüzde 18’lik büyüme ile 4,0 milyar TL oldu.
Online Tatil ve Seyahat kategorisinde ise Sadece Online Tatil & Seyahat (4,3 milyar TL) yüzde 47 ile Çok Kanallı Tatil & Seyahatten (25,9 milyar TL) daha hızlı büyüdü (yüzde30).
“Türkiye E-ticaret Pazar Büyüklüğü” raporuna göre 2015 ile 2019 yılları arasında en yüksek oranda yıllık büyüme gösteren e-ticaret kategorilerinde ilk sırayı yüzde 38 ile Sadece Online Perakende alırken, söz konusu beş yıllık dönemde Tatil ve Seyahat yıllık yüzde 36, Online Yasal Bahis yıllık yüzde 33, Çok Kanallı Perakende yüzde 31 oranında büyüdüler.
2019 yılında 83,1 milyar TL’lik büyüklüğe ulaşan e-ticaret pazarında 306 site ile Sadece Online Perakende toplam sektörde yüzde 37’lik paya sahip olurken, 77 site ile Tatil& Seyahat yüzde 36’lık, 371 site ile Çok Kanallı Perakende yüzde 17’lik, 6 site ile Online Yasal Bahis yüzde 10’luk paya sahip oldu. Geçen yıla göre Sadece Online Perakende sitelerinde bir artış görülürken Tatil & Seyahat sitelerinde de azalma görüldü.
Mobil telefonların internette kullanımının artması ile beraber e-ticarette de yıllar içerisinde mobil ticaretin payı görünür şekilde arttı. Rapora bu yıl, mobil internet ve mobil uygulamalar üzerinden yapılan e-ticaret verileri de eklendi. E-ticaret ciroları içerisinde mobil payı yaklaşık yüzde 60’a kadar çıktı. Kullanıcıların mobil deneyimlerinin artması ve firmaların bu alanlara yatırımlarının devam etmesiyle yüzde 60’lık ciro payının her sene yüzde 5 ila 10 bandında artması bekleniyor.
Rapora göre 2018 yılında Türkiye’de yüzde 5,3 olarak ölçülen online perakendenin toplam perakende içindeki payı 2019 yılında a yüzde 6,2’ye yükseldi. Aralarında Polonya, Hindistan, Brezilya ve Rusya’nın da bulunduğu gelişmekte olan ülkeler için online perakendenin toplam perakende içindeki pay ortalaması yüzde 6,7 iken gelişmiş ülkeler ortalaması yüzde 12,3 olarak ölçüldü.
Raporda öne çıkan gözlemler şöyle:
Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de e-ticaret, ölçek rekabetinin olduğu bir sektördür, bu nedenle büyümenin büyük bir kısmı lider şirketlerden gelmektedir. Çalışma kapsamındaki ilk 10 şirketin payı yıllar içerisinde yüzde 40’lar seviyesinden artarak yüzde 55’e gelmiştir. Yabancı oyuncuların pazara girmesi ve yerli oyuncuların yatırımları ile artan bu trendin gelecek yıllarda da devam etmesini öngörülüyor.
Çalışmanın başladığı ilk yıllarda özel alışveriş ve çok kategorili gibi iş modellerine sahip firmaların birçoğu yıllar içerisinde pazaryerlerine dönüştüler. Artık iş modellerinin farklılaştığı, silolar halinde rekabetin olduğu bir pazar yapısından birçok oyuncunun benzer iş modelleri ile aynı müşteriye daha fazlasını sunmaya çalıştığı bir rekabet ortamına girildi. İş modellerinin bu yakınsamasını rapora yansıtmak adına farklı kategoriler “Pazaryerleri” adı altında birleştirildi.
Rapor tanıtımının ardından Inveon Kurucusu ve CEO’su Yomi Kastro‘nun moderatörlüğünde düzenlenen “Türkiye’de E-Ticaret’in Gelişimi” başlıklı panele TÜBİSAD e-Ticaret Komisyonu Başkanı Burak Ertaş, TOBB e-Ticaret Sektör Meclisi Başkanı Öget Kantarcı, ETİD Başkanı Emre Ekmekçi, Modanisa Genel Müdürü Sami Güzel ve BiTaksi ve Getir Kurucusu Nazım Salur konuşmacı olarak katıldı. Panelde e-ticaret büyümesinin diğer pazarlara kıyasla değerlendirilmesi, 2020 yılında COVID-19 salgınının sektörel büyümeye etkileri, bu dönemde şirketlerin adaptasyonu, satışlarında artış olan ürün kategorileri, salgın döneminde başarılı olan uygulamaların gelecek dönem planları, COVID-19 sonrası dönemde e-ihracat ve hızlı tüketim ürünlerinin sektöre etkisi gibi konular tartışıldı.
