Çoğu tahminin aksine, ABD’deki başkanlık seçimlerinde Trump’ın kazanacağını tahmin edenlerden biri sağlık araştırmaları için tasarlanmış bir yapay zekaydı. Bu ilginç konunun detaylarını Melih Çelik yazdı.
2017’nin dünyadaki ilk yeniliği kuşkusuz Donald Trump’ın ABD Başkanı olarak göreve başlaması olacak. Seçim öncesindeki çoğu beklentinin aksine Trump’ın kazanacağını doğru bilen ise on yılların deneyimine sahip araştırma şirketleri ya da politika uzmanları değil, aslında sağlık araştırmaları için geliştirilmiş bir yapay zeka olmuştu.
Trump’ın kazanmasının hemen ardından “Yapay Zeka Trump’ı doğru bildi” türü başlıklarla ülkemiz medyasında üç beş paragrafla kendine yer bulan bu olay, tahmin ettiğiniz üzere yurtdışında aynı konuyu haberleştiren kaynakların özet çevirisinden öteye pek gitmedi. Türkiye gündemi de hızla şekil ve boyut değiştirmekten bir an olsun geri kalmadığı için konunun ayrıntılarını pek göremedik.
Biraz da bu nedenle, Trump’ın Beyaz Saray’daki koltuğa oturmasına sayılı günler kala biraz bu konunun detayına inmekte fayda var.
Ormandaki Çocuğu Örnek Almak
Kimilerine “Acaba Milli Piyango’nun yılbaşı ikramiyesinin hangi bilete çıkacağını da bilir mi?” sorusunu sorduran yapay zekanın adı MogIA. İsmini, Hindistan’da doğan ünlü İngiliz yazar ve şair Rudyard Kipling’in “The Jungle Book” isimli çocuklara yönelik kitabındaki Mowgli isimli bir karakterden almış. Mowgli’nin etrafını sürekli inceleyerek bir şeyler öğrenmesi, MogIA’ya da ilham kaynağı olmuş.
İsim için dünyada yayınlanmış pek çok çocuk kitabı arasında Hindistan’ın en popüler yazarlarından birinin seçilmiş olması ise tesadüf değil. Çünkü MogIA’yı geliştiren ekibin başındaki kişi, merkezi Mumbai (Bombay), Hindistan’da bulunan Genic.AI adlı start-up’ın kurucusu Sanjiv Rai.
Rai, Haziran 2016’da kurduğu Genic.AI dışında SmartSAPS isimli güvenli ödeme teknolojileri geliştiren bir başka şirketin ve Rosenbridges Infra Investmens isimli bir nesnelerin interneti şirketinin de kurucusu. Aynı zamanda Dünya Ekonomik Forumu (WEF) Global Gelecek Konseyi üyeleri arasında yer alan Rai, tüm bunlara 2002’den bu yana Billion Innovators isimli bir girişimci destekleme platformunun yöneticiliğini de eklemiş.
Sanjiv Rai hakkında bu bilgileri yazdım, çünkü yapay zeka geliştirme işinin sadece iyi kodlamadan fazlası olduğu hakkında bilinçlenmeye ihtiyaç var.
Yapay Zeka Sağlık Sektöründe Ne İş Yapar?
Bu soruya isterseniz uzun ve karmaşık, isterseniz genel ve öz bir yanıt vermek mümkün. Temel olarak yaptığı işi hastanelerin verimliliğini artıracak ya da insanların ömrünü uzatacak yeni yollar bulmak şeklinde özetlemek mümkün. Zaten yukarıda bahsettiğim Genic.AI bu ikisini tek bir potada eritmeye odaklanıyor.
Şirketin web sitesine girdiğinizde karşınıza çıkan “What is Genic.AI?” sorusunun yanıtında sunulan çözümün bir toplam sağlık yönetimi olduğu vurgulanmış. Geliştirilen yapay zeka, uzun yıllardır yapılan araştırmaları elbette tıbbi atıklar arasına göndermiyor. Bir yandan onları temel alırken, bir yansan sürekli öğrenen bir organizma gibi hareket ederek kendini geliştiriyor. Bunun için de 4500 hastaneden gelen verileri sürekli değerlendiriyor.
Genic.AI’nin bir hizmet olarak sunulması ise gen bazlı tedavileri geliştirebilmesinde yatıyor. Toplayarak hafızasında biriktirdiği bilgileri işleyen Genic.AI, bunlar üzerinden bir çalışma yaparak proaktif bir şekilde hastalıkların önüne geçmeyi hedefliyor. Bir anlamda, fabrikanızdaki makinelerin arızalanma ihtimallerini servise bildirmesi gibi.
Fark ise yaşam koşulları sürekli değişen, global salgınlarla buluşan biz insanların sağlığını tehdit eden durumların daha hızlı çeşitleniyor oluşu. Fabrika ortamını sterilize edebilirsiniz. Ama aynı şeyi atmosfer, mikroplar, bakteriler ve her birey için farklı olan genetik kalıntılar için söylemek maalesef pek mümkün değil.
Yazının başında Trump’ın seçileceğini bir yapay zekanın doğru tahmin ettiğinden bahsediyordum değil mi? Yoksa siz bu seçimi, ana haberlerde de kendine yer bulan “Dünya Kupası’nda maçın sonucunu doğru bilen ahtapotun” seçimi gibi mi sanmıştınız?
Bence tekrar düşünün…
Melih Çelik
Yazargezer. Genelde teknoloji yazar. Arada çevre, şehir, sağlık, enerji yazar. Vakit kalırsa gezer. İçerik Danışmanı. Hakkında detaylı bilgi için http://www.melihcelik.net/hakkimda/ adresini ziyaret edebilirsiniz.
