Covid-19 salgın döneminde maske üretimi konusunda bir dayanışma oluştu. Bu dayanışmaya önemli destek veren şirketlerden biri de Zaxe oldu.
Emre Akıncı
Biz de Enterprise Next olarak bu dönemde öne çıkan markalardan Zaxe ile ve şirketin genel müdürü Emre Akıncı’ya sorularımızı ilettik. İşte aldığımız yanıtlar.
Salgın döneminde 3 boyutlu (3D) baskı konusunda ne gibi zorluklar yaşandı?
İlk çıktığı süreçte mimarlık alanında ve prototip üretiminde kullanılan 3 boyutlu (3D) yazıcılar, ilerleyen süreçte farklı amaçlarla da kullanılmaya başlandı. Özellikle COVID-19 salgınıyla mücadele sürecinde sağlık çalışanlarına siperli maske üretiminde kullanılan 3D yazıcılar, kurumlardan ve bağışçılardan yoğun ilgi gördü, görmeye de devam ediyor. Koronavirüs sonrası maske üretiminde de görüldüğü gibi bu ürünler kalıpsız seri üretime imkan sağlıyor. Ayrıca, maliyetin ucuzlamasıyla ürünlerin ulaşılabilir olması da 3D yazıcıların yaygınlığını artırdı.
Türkiye’nin yerli ve milli 3D yazıcı üreten teknoloji şirketi olarak salgınla birlikte kamu kurumları, eğitim kurumları ve bağışçılardan çok yüksek adetlerde sipariş almaya başladık. Stoklarımızdaki tüm yazıcıları 2020’nin ikinci çeyreğinde sattık. Artan talebe herhangi önemli bir sorun yaşamadan cevap verdik. Uzun mesai sistemine geçtik. Üretim kapasitemizi gelen talebe uyumlu bir şekilde artırabiliyoruz. Geçen yıldan başlayarak tedarik sistemimizi alternatifli olarak planlamamız bize talebin çok ciddi oranlarda arttığı salgın döneminde önemli avantaj sağladı.
Bu talebin ortaya çıkmasının 3 nedeni var: Çok sayıda işletme 3D yazıcıları kendi bünyelerine alıp maske üretim sürecine destek verdi. Bağışçıların olduğu ikinci grup, ulaşılabilir fiyatlı yazıcılarımızı alıp bağışladı. Üçüncü grup da 3 boyutlu yazıcıları hali hazırda kullanan ve bu ürünleri talep eden kullanıcılardan oluşuyor. Salgın döneminde siperlik ve maske üretimine destek olmanın yanı sıra ürünün bilinirliğinin de artmasıyla evde kalınan dönemde hobilerine daha çok vakit ayıran tüketiciler de 3D yazıcıları da deneyerek üretim yapmak istedi.
Türkiye’nin ilk yerli üretim belgesine sahip, büyük ölçekte seri üretim yapan 3D yazıcı üreten teknoloji şirketiyiz. 2015 yılından beri bu alanda üretim yapıyoruz. Türkiye’nin önde gelen eğitim kurumları başta olmak üzere binden fazla noktada aktif olarak yazıcılarımızla 5 yıldır üretim yapılıyor.
Seri üretimde 3 çeşit ürünümüz var. Bu ürünler ev, okul ve profesyonellere yönelik farklı modellerden oluşuyor. Öte yandan, yazılım tarafında Türk mühendisleri tarafından geliştirilmiş bir tasarım programımız bulunuyor. Diğer firmalar açık kaynak kodlu ya da ithal programlar kullanırken, biz ‘xDesktop’ isimli kullanımı son derece kolay 3D yazılım programımızı kullanıyoruz.
Türk mühendislerinin geliştirdiği programımız xDesktop, dünyadaki tüm 3D tasarım programlarıyla ücretsiz eşleşiyor. Tasarım hangi programda yapılırsa yapılsın xDesktop ile çıktısı alınabiliyor.
Ulaşılabilir fiyatlı ürün talebi arttı ve bu talebe yönelik Zaxe xlite isimli yeni bir 3D yazıcı geliştirdik. Bu ürün uygun fiyatlı olmasına rağmen uzun süre kullanılabilecek dayanıklılıkta.
Salgın döneminde 3D yazıcı kullanıcıları bir araya gelerek ortak inisiyatif ile koruma maskelerinin parçalarını basarak halka ulaşmasını sağladı. Zaxe olarak siz bu projeye destek oldunuz mu?
Bu projeye ilk günden itibaren hem Zaxe 3 boyutlu yazıcı hem Zaxe filamentlerimiz ile destek olduk. Ayrıca bizi arayan pek çok destekçiyi de bu projeye yönlendirdik. Yıllardır Zaxe 3 boyutlu yazıcı sahibi olup da bu projeye dahil olmak isteyen müşterilerimize de online satış sonrası destek ekibimizle ayrıca destek olduk. Ayrıca çok sayıda yardımsever bizden ürün alarak okullara bağış yapıyor.
COVID-19 pandemisinde enfekte olanların sayısı arttıkça medikal ekipmanların tedariğinde stok problemi yaşandı. Stokların yetersiz kalması gibi kritik problemlerin çözülebilmesi için alternatifler üretilmeye çalışıldı ve 3D baskı bu noktada devreye girdi.
İtalyan bir doktor Roma merkezli araştırma enstitüsü olan Isinnova ile iletişime geçti. Olası C-PAP maskelerinin eksikliklerinin giderilebilmesi adına piyasada bulunan bir şnorkel maskesi kullanılarak vantilatör maskesi üretmenin nasıl olabileceğini danıştı. Enstitü bu fikri değerlendirerek mühendis ekipleri ile analiz ettiler. Easybreath su altı keşif maskesi üreticisi Deacthlon ile iletişime geçtiler. Şirket direkt olarak araştırma enstitüsüne Easybreath su altı keşif maskesinin tüm CAD dosyalarını sağladı. Şnorkel mühendis ekip tarafından incelendi ve yapılacak olan tüm değişiklikler değerlendirildi. Şnorkelin vantilatörle bağlantısını kurabilmek için bir bağlantı noktası tasarlandı. Bu bağlantı noktası hızlı bir şekilde 3D yazıcıda yazdırıldı. Üretilen prototip Chiari Hastanesi’nde doktorlar tarafından test edildi.
Vantilatör gövdesine bağlanan şnorkel maskesinin doğru bir şekilde çalıştığı görüldü. Şnorkel maskesi ve 3D yazıcı ile yazılmış bağlantısı bir araya geldiğinde C-PAP maskelerinin görevini yerine getirebildi.
3D yazıcı üreticileriyle işbirliği yapan Decathlon, Zaxe 3 Boyutlu Yazıcı Teknolojileri’ne de test edilmesi için Easybreath su altı keşif maskelerinden gönderdi. Bu süreçte Zaxe olarak çeşitli işbirlikleri yaptık, pandemiyle mücadelede yer alabilecek her projeyi deniyoruz.
Pandemi nedeniyle kritik problemlere alternatifler üretiliyor. Bu alternatiflerin bir çoğu 3 boyutlu baskı teknolojisine uzanıyor. 3 boyutlu yazıcılarla ek üretim dünya genelinde COVID-19 problemleriyle başa çıkma konusunda kendini kanıtladı. Bizler de 3 boyutlu yazıcı üreticileri olarak sürece dahil oluyor ve açık kaynak projeleri deniyoruz.
Salgın döneminden sonra sektörün nasıl şekilleneceğini öngörüyorsunuz?
3 boyutlu yazıcı sektörü, COVID-19 sürecinde önce İtalya’da maske aparatı basımıyla mart ayındaysa tüm dünyada siperlik basımıyla ciddi bir bilinirlik elde etti. Dünyada 3 boyutlu yazıcılar uzun süredir prototip ve maket üretiminin yanında kalıpsız imalat ve son ürün konusunda aktif olarak kullanılmaya başlanmıştı. Türkiye’de de pandemi sürecinde 3 boyutlu baskı makinelerine ve kullanım alanlarına yönelik ciddi bir farkındalık oluştu. 3 boyutlu yazıcılara olan talep giderek artıyor ve hem ev hem ofis kullanıcıları ilgi göstermeye devam ediyor. Tüketiciler koronavirüs sonrası 3D yazıcılara önce internette araştırarak ulaşmaya başladı. Piyasada Çin üretimi ucuz ürünler de bulunuyor ve bu ürünler dayanıklı ve kaliteli olmayan baskılar yapıyor. Çin malı bu cihazlar her tarafı açık bir şekilde çalışıyor ve bu nedenle ısıyı toplayamıyor. Uzun vadeli kullanım, kaliteli baskı ve yedek parça erişimi için 3D yazıcıların kapalı kasa olması gerekiyor. Açık ürünler direnci düşük, sıcağı gördüğünde hemen bozulan basit PLA isimli bir baskı yapıyor. Bu baskılar 50 derecede eriyor.
Zaxe 3D yazıcılarımız alüminyumla çevrilmiş kapalı cihazlar ve bu cihazlar bir fırın gibi kapalı şekilde 320 dereceye kadar ısıtma sağladığı için direnci yüksek ham madde işleyebiliyor. Dayanıklı baskı yapılabiliyor. Yerli üretim yapan bir şirket olarak 3D yazıcıya ulaşmak isteyen herkese 24 ay garanti, 7/24 servis desteği sunuyoruz.
Zaxe xlite ile ilgili kullanıcılardan çok olumlu geri dönüşler alıyoruz. Daha önce 3D yazıcı kullanmayanlar, ürünün kurulumunun ve kullanımının basit olduğunu, 3D baskının normal bir çıktı almak kadar kolay olduğunu belirtiyor.
Ürünlerimiz aynı zamanda çevreci bir yapıya sahip. Örneğin 30 gram ağırlığındaki maske baskısında, 3D yazıcılar 30 gram ham maddeyle bu baskının yapılmasını sağlıyor. Normal bir üretim yapılmak istense, kalıp maliyeti ve atık malzeme durumuyla karşılaşılıyor ve tüketim artıyor.
Yüz binlerce 3D içerik sunan siteler var. Bu sitelerden; oyuncak, araba yedek parçası, aksesuvar gibi çeşitli modellenmiş tasarımlar ücretsiz olarak indirilebiliyor. İndirilen modeller, herhangi bir teknik bilgiye gerek duymadan xDesktop isimli programımız aracılığıyla 3 boyutlu basılabiliyor.
Gelecek yıldan itibaren bazı şirketler çeşitli ürünlerinin 3D modellerini ücretsiz ya da cüzi bir ücretle tüketicilere sunmaya başlayacak. Profesyonel tasarım oluşturma aşamasında ise 3D tasarım programları kullanılıyor. Ayrıca, cep telefonlarına yönelik bazı mobil uygulamalar aracılığıyla bir nesnenin fotoğrafı çekilip 3 boyutlu basılacak şekilde modellenebiliyor.
3D baskı teknolojilerinin geleceği hakkında neler söylemek istersiniz?
Üç boyutlu yazıcılar icat edildiği 1980’lerden bu yana oldukça büyük mesafe kat etti. Bu hızlı yükseliş önümüzdeki yıllarda da devam edecek. Sağlık ve tıp sektörü özellikle yapay organ üretiminde 3D teknolojisi üzerine önemli çalışmalar gerçekleştiriyor. Bu zamana kadar dünyanın çeşitli yerlerinde 3D baskı teknolojisi kullanılarak organ ve uzuvlar üretildi.
Son tüketiciler için üretilen 3 boyutlu yazıcı teknolojileri de artık optimum hız ve baskı kalitesi noktasına ulaştı. Ulaşılabilir fiyat noktasına gelmeleriyle de artık pek çok ev ve ofiste 3D yazıcılar yerini alıyor. Önümüzdeki dönemde oyuncak, yedek parça gibi son tüketici ürünlerinin 3 boyutlu yazıcılarda kolayca üretilebilmesiyle pek çok global şirket basılabilir ürün modellerini online platformlarda ücretli ya da ücretsiz olarak paylaşmaya başlayacaklar.
Hayal edilen her şeyin üretilmesine imkan sağlayan 3D yazıcılar, öğrencilerin eğitim sürecine de önemli katkı sağlıyor.
Endüstrideyse seri üretime en büyük etkilerden birinin de üç boyutlu yazıcılardan geleceği tahmin ediliyor. Üç boyutlu yazıcılar son yıllarda özellikle prototipleme aşamalarında yoğun olarak kullanılıyor. Fakat artık katmanlı üretim teknolojilerinin seri üretim hatlarına entegre olmaya başlaması bekleniyor.
Metal baskı tarafındaki gelişmelerin hızlanmasıyla BMW gibi büyük otomotiv şirketleri deneysel olarak seri üretimde üç boyutlu baskı kullanımından yoğun seri üretime geçiyor. BMW i8 modeli için bir milyonu aşan adetlerde üç boyutlu baskı parçaları kullanıldı. Şirket bu teknolojiyle aynı parçadan 24 saat içinde 100’den fazla parça üretebiliyor.
3D yazıcılar sayesinde yeni ürünleri pazara çıkarma süreleri kısalacak. Böylece maliyetler de düşecek. 3D baskı sektörü makine öğrenmesi ve yapay zeka teknolojileriyle birlikte çalıştığında tedarik zinciri boyunca izlenebilirlikte de endüstriyi çok daha üst seviyelere getirecek, kayıpsız üretimi destekleyecek.
3D baskı sektöründe en önemli geliştirmeler malzeme konusunda yaşanıyor. Yeni malzemelerin kritik önem taşıdığı bu teknolojide araştırma geliştirme tesislerine yapılacak yatırımlar da artıyor. Bu çalışmaların başarıya ulaşması seri üretimde üç boyutlu baskı teknolojisinin önünü açacak. Çünkü büyük hacimli üreticilerin kafasındaki en büyük soru işareti, bu yöntemle üretilen parçaların gerekli mekanik özellikleri sağlayıp sağlamayacağı.
Sanayi devleri 3D baskı teknolojisinin üretimi nasıl değiştireceğine odaklanmış durumda. Yaygınlaşacak olan teknolojinin yüksek akım ile metali eriterek baskı yapma şeklinde olacağı düşünülüyor. Bu işleme de en yakın ve en ticari malzeme şu an alüminyum.
Avrupa’da pek çok ülkede bir çatı altında 50-60 adet 3D yazıcının olduğu stratejik üretim merkezleri olduğu gibi Amerika’da tek çatı altında 800 adet 3D yazıcının bir arada hazır bulundurulduğu ”3D farm” ismiyle oluşmuş üretim merkezleri hazır bulunduruluyor. Pandemi sürecinde Türkiye’de kalıbı yapılıp piyasaya enjeksiyon siperlikler sunuluncaya kadar yaklaşık 300.000 adet siperlik, 3 boyutlu yazıcı sahipleri tarafından üretilip ücretsiz şekilde dağıtıldı. İki aylık kalıp yatırımı ve üretimi yapılıncaya kadar geçen süreçte bu sayede binlerce doktor ve sağlık çalışanı kendilerini bulaş riskinden uzak tutmuş oldular. Türkiye’nin de stratejik dönemde kullanabileceği tek çatı altında yüksek sayıda 3D yazıcıyı bir arada tuttuğu bir merkeze ve gerektiğinde tüm Türkiye’deki 3D yazıcı sahiplerini koordine edebilecek bir sisteme ihtiyacı var. Maliyetleri çok yüksek olmayan bu üretim noktaları ülkemizde de oluşturulabilir. Bu yapı, özel durumlarda yurt dışından tedarik edilemeyecek ya da zaman alacak herhangi bir yedek parça veya ana ürünün saatler içinde binlerce adet üretimini kolaylıkla sağlayacaktır. Koronavirüs sürecinde böyle bir tesis olsaydı haftada 20 bin maske üretilebilirdi. Öte yandan bu teknolojide, bin tane cihaz tek program üzerinden 5-6 kişiyle yönetilebiliyor ve içinde bulunan kamera sayesinde, yazıcı işlemi tamamladığında sistem yöneticisine fotoğraf gönderiyor.
